Terwijl de geur van glühwein, geroosterde kastanjes en kaneel dit jaar weer de winterse lucht vult, zijn kerstmarkten uitgegroeid tot veel meer dan lokale koopjesbeursjes. Wat ooit begon als een simpele manier om in de late middeleeuwen essentiële levensmiddelen te verkopen, is nu een fenomeen dat mensen van heinde en verre trekt.
.png)
De oorsprong van de Weihnachtsmarkt ligt in de Duitse- en Duitstalige regio’s van Europa, waar markten zoals de Striezelmarkt in Dresden – al sinds 1434 gehouden – dienden als plek om wintervoorraad te kopen. Tegenwoordig zijn er in Duitsland alleen al duizenden kerstmarkten die elk jaar rond de Adventsperiode plaatsvinden: ongeveer 3.000 tot 3.250 verspreid over het land.
Vanaf de jaren 1960 nam de populariteit razendsnel toe. Wat in de jaren ’70 nog zo’n 950 markten waren, was tegen 2019 verdrievoudigd — een duidelijke indicatie van hoe de markt is meegegroeid met post-oorlogse reizigerscultuur en globalisering.
De moderne kerstmarkt is een toeristisch succesverhaal: steden over heel Europa en zelfs daarbuiten zetten hun mooiste pleinen vol met kraampjes vol handgemaakte kerstornamenten, lokale lekkernijen, winter-attracties en sfeervolle verlichting.
Voor veel mensen is het inmiddels een vakantie-reden op zich geworden: kerstmarktcruises over de Donau, vluchtpakketten met onbekende bestemmingen en wintercitytrips naar plekken als Wenen, Praag of Lapland zijn dit seizoen gangbaar.
Nederlanders trekken zelf graag de grens over: markten in Duitsland zoals Düsseldorf, Keulen en Oberhausen staan hoog op de lijstjes van favoriete kerstbestemmingen, maar ook Belgische steden zoals Antwerpen en Brugge doen het goed bij Nederlandse bezoekers.
In Europa vind je een breed scala aan markten, van klassiek tot verrassend:
Wat begon als utilitaire markten in dorpjes rond kerktijd, is nu uitgegroeid tot een cultureel en commercieel fenomeen dat veel bezoekers graag combineren met een stedentrip of wintervakantie. De vraag “hoe ver zou jij reizen voor een Weihnachtsmarkt?” krijgt hierdoor een andere lading: voor sommigen is 100 kilometer al genoeg, voor anderen is het een ticket naar een winters sprookje aan de andere kant van Europa.
