Al op jonge leeftijd raakte ik gefascineerd door verhalen over Scandinavië. Tot nu toe heb ik alleen Kopenhagen bezocht. Deze zomer zag ik drie documentaires van vrouwelijke Noorse cineasten, die zich afspelen in Noorwegen en Zweden.
Filmmaker Margreth Olin interviewt haar ouders en volgt (met name haar vader) op zijn lange wandelingen in de natuurgebieden rondom het dorpje waar haar ouderlijk huis ligt. Vele generaties Olins woonden aan deze fjord dicht bij een grote gletsjer.De documentaire beslaat de vier jaargetijden. Adembenemende weidse panorama’s, afgewisseld met gedetailleerde beelden van minuscule mosjes, grasjes en bloempjes. Ondertussen vertelt Margreth’s vader wàt we zien. De invloeden van klimaatverandering worden in beeld gebracht, vergezeld door de verhalen van Olin’s vader en foto’s uit het familiealbum.Songs of Earth is een mooie documentaire over een schitterend stuk ongerepte Noorse natuur, een liefdevolle familie, de warme band tussen vader en dochter, en de invloed die het verstrijken van de tijd heeft op al het leven.
Als de Engelse Nik Payne verliefd wordt op de Noorse fotografe Maria besluiten ze samen een oude boerderij op het Noorse platteland op te knappen en daar ver weg van alle hectiek een paradijsje te maken met hun dochter en twee zoons. Ook de dochter van Maria uit een eerdere relatie leeft bij hen. De kinderen gaan niet naar school. Ze leven vrij en blij ver buiten de moderne maatschappij. Maria filmt en fotografeert dit lieve leventje en houdt een blog bij. Van deze opbrengsten leeft het gezin.Dan slaat het noodlot toe, Maria is ongeneeslijk ziek. Documentairemaakster Silje Evensmo Jacobsen filmt hoe het leven van Nik en de kinderen verder gaat na het wegvallen van Maria. Zij maakt gebruik van Maria’s beeldmateriaal dat zij tussen haar eigen opnames laat zien als flashbacks.Eerst is er het verdriet en de ontreddering van de vader en van de kinderen. Naast de rouwverwerking volgt nog meer verandering: De familie kan niet meer op de boerderij wonen en betrekt een huis in het dorp waardoor de kinderen worden geconfronteerd met een stortvloed van veranderingen en aanpassingen. Vader Nik moet met lede ogen zien hoe een ieder daarmee worstelt. Hijzelf wordt verscheurd door allerlei emoties. Stap voor stap wordt het paradijselijke leven vervangen door al het nieuws van de buitenwereld. Ieder gezinslid worstelt. De documentaire houdt ons een spiegel voor en dwingt ons na te denken over waar wij zelf staan als we voor de keuze zouden staan hoe we ons leven vormgeven en in hoeverre social media goed is voor kinderen.
Als de Noorse zussen Kari & May een appartement in het Zweedse gehucht Gullspång kopen is dat de opmaat tot een aaneenschakeling van mysterieuze gebeurtenissen.De verkoper van het appartement lijkt sprekend op een oudere zus van Kari en May. Deze zus pleegde in 1988 zelfmoord. De vrouw heet Olaug en blijkt dezelfde bijnaam (Lita) te hebben als de overleden zus van Kari en May. Wat volgt is een aantal ontmoetingen tussen de drie vrouwen waarbij de documentairemaakster alle partijen voor camera interviewt en deze beelden ook telkens voorziet van filmmateriaal van de familie waarop de overleden zuster is te zien. Kari, May en Olaug raken er gaandeweg zo overtuigd van een mogelijke familieband dat er een DNA test wordt afgenomen. Daaruit blijkt dat er een familieband is. Zou Olaug een tweeling zijn van de overledene zus? Olaug wordt meer en meer in de (zeer gelovige) familie opgenomen. Olaug was ooit een militair en zij bijt zich vast in de mistige omstandigheden rondom de vermeende zelfmoord van haar tweelingzus. Hoe meer er bekend wordt dat er zaken niet kloppen, hoe meer Olaug begint te twijfelen aan de uitslag van de DNA test en besluit om een tweede test te doen en deze keer met een bloedonderzoek ipv wangslijm methode. Het resultaat van deze test is onthullend, maar daarvoor moet je deze documentaire zelf gaan kijken. Het is boeiend om de kentering in de onderlinge relaties en verbondenheid te zien en het is mooi in beeld gebracht hoe ieder vanuit zijn of haar karakter reageert en omgaat met de ontstane situatie.Er is verlies en afscheid, maar ook winst. Wat is de waarheid? Het blijft een mysterie.
