"De Slaapwandelaars: Hoe Europa in 1914 ten oorlog trok" van Christopher Clark is een indrukwekkend werk dat de complexe gebeurtenissen en beslissingen onderzoekt die leidden tot de Eerste Wereldoorlog. Het boek start met de moord op een koning in Belgrado in 1903 en traceert de vorming van een netwerk van nationalisten, wat resulteerde in twee Balkanoorlogen en een significante uitbreiding van Servië. Dit creëerde een steeds groter wordende spanning met het kwakkelende Oostenrijk-Hongarije, terwijl elders in Europa bondgenootschappen werden gevormd die elkaar ondersteunden in hun politieke en militaire doelstellingen.
.png)
Clark schetst een beeld van een Europa waar politici, ambassadeurs en ambtenaren voortdurend van het toneel verdwenen, waardoor de lezer soms het spoor bijster kan raken. Deze constante veranderingen benadrukken echter de complexiteit en de onderlinge afhankelijkheid van de Europese machten. Het boek illustreert hoe binnen regeringen sabotage, ego’s en korte-termijn beslissingen een rol speelden in de uiteindelijke mars naar oorlog.
Wat "De Slaapwandelaars" onderscheidt, is dat het geen simpele 'whodunit' is. In plaats van één enkele dader aan te wijzen voor het starten van de oorlog, zoals vaak Duitsland wordt aangewezen, toont Clark aan hoe alle betrokken partijen een rol speelden in het creëren van de omstandigheden die leidden tot de oorlog. Elk land had een deel van het 'wapen' in handen en zonder het te beseffen, hielpen ze allemaal mee dit in elkaar te zetten.
Het boek is een diepgaande analyse van de stappen, zijstappen en geheime paden die de Europese leiders bewandelden, culminerend in de moord op Franz Ferdinand in Sarajevo, wat uiteindelijk leidde tot de mobilisatie van de bondgenootschappen. Clark geeft inzicht in de machtsverhoudingen binnen en tussen de Europese machten, en benadrukt hoe beleidsbeslissingen en persoonlijkheden de koers van de geschiedenis hebben beïnvloed.
"De Slaapwandelaars" wordt beschouwd als een adembenemende reconstructie van de gebeurtenissen die leidden tot de Eerste Wereldoorlog en een noodzakelijk werk voor iedereen die geïnteresseerd is in de complexe geschiedenis van dit wereldveranderende conflict.
