Iedereen heeft weleens een moment meegemaakt waarop de tijd leek stil te staan. Je bent volledig gefocust, de rest van de wereld vervaagt, en alles wat je doet, voelt moeiteloos en natuurlijk. Dit gevoel noemen we 'flow', een concept dat werd geïntroduceerd door psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi (probeer dat maar eens drie keer snel uit te spreken). Maar flow wordt vaak geassocieerd met werk. Hoe vind je deze magische staat van zijn als je minder werkt of met pensioen bent?
Volgens Csikszentmihalyi is flow een toestand waarin je volledig opgaat in een activiteit die uitdagend, maar niet overweldigend is. Je verliest het besef van tijd, je voelt je volledig betrokken en het resultaat geeft je een gevoel van voldoening. Het is de sweet spot tussen verveling en stress, en het is geweldig voor je welzijn.
Flow kan in allerlei situaties voorkomen: een moeilijke puzzel oplossen, tuinieren, koken, of zelfs het schrijven van een artikel zoals dit. Het punt is dat de activiteit je volledige aandacht vraagt en tegelijkertijd voldoening geeft.
De pensioenfase van het leven wordt vaak gezien als een tijd om te ontspannen, maar dat betekent niet dat flow onmogelijk is. Sterker nog, het kan een gouden kans zijn om nieuwe bronnen van flow te ontdekken. Hier zijn enkele manieren om in je flow te komen:
Heb je altijd al willen leren schilderen, een muziekinstrument bespelen of programmeren? Nu is het moment. Het aanleren van een nieuwe vaardigheid biedt een perfecte mix van uitdaging en voldoening, wat essentieel is om flow te ervaren. Bekijk ook onze cursussen om je hobby te herondekken: zie hier.
Vrijwilligerswerk kan een geweldige bron van flow zijn. Of je nu helpt in een buurthuis, mentor bent voor jongeren, of dieren verzorgt in een asiel, het gevoel dat je iets betekenisvols doet, kan je in een flow brengen. Bekijk het overzicht van vrijwilligerswerk: zie hier.
Flow gedijt goed in een gestructureerde omgeving. Plan momenten in je dag om je te richten op specifieke activiteiten. Dit kan variëren van het lezen van een boek tot het perfectioneren van je forehand op de tennisbaan.
Veel mensen ervaren flow in samenwerking met anderen. Doe mee aan een club, neem deel aan groepslessen of organiseer een wekelijkse spelletjesavond. Samen met anderen werken aan een gemeenschappelijk doel versterkt niet alleen je sociale banden, maar vergroot ook je kans op flow.
Ook al werk je niet meer, doelen stellen kan helpen om focus en motivatie te behouden. Dit kan iets groots zijn, zoals het plannen van een reis, of iets kleins, zoals elke week een nieuw recept proberen. Het bereiken van je doelen geeft voldoening en kan je flow op gang brengen.
Flow is niet alleen leuk, het is ook goed voor je gezondheid. Onderzoek toont aan dat mensen die regelmatig flow ervaren, gelukkiger zijn en minder last hebben van stress. Voor gepensioneerden kan dit helpen om een gevoel van doel en betekenis te behouden, zelfs zonder de structuur van een baan.
Dus, of je nu aan het breien bent, een podcast maakt of een marathon aan het trainen bent (respect!), flow is voor iedereen toegankelijk. Het draait allemaal om het vinden van die ene activiteit die je uitdaagt, inspireert en laat groeien. En als Csikszentmihalyi iets heeft bewezen, is het dat flow geen houdbaarheidsdatum heeft.