Tv, krant, podcast land en ieder kortstondig of langdurig gesprek staan momenteel bol van hetzelfde onderwerp: de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Met hartverwarmende campagnes en verhalen proberen de lijsttrekkers de zwevende kiezer voor zich te winnen, maar volgens sommigen is de kiezer geneigd op bepaalde partijen te kiezen als gevolg van zijn leeftijd; maar is dat wel zo?
Op 22 november zullen er ruim dertien miljoen Nederlandse burgers zijn die over het kiesrecht beschikken en volgens het CBS is meer dan de helft van deze kiesgerechtigden vijftig jaar of ouder. Hoewel lang niet iedere kiesgerechtigde gebruik zal maken van dit recht, is er een vermoeden dat de leeftijd van de kiezer invloed zal hebben op het vakje dat deze persoon op 22 november rood zal kleuren.
Een kwart van de stemmers is 35 jaar of jonger en in studentensteden zien we dat dit percentage nog hoger ligt. In Rotterdam gaat het om 32% en in Groningen en Utrecht om 40% van de kiezers (CBS). Daarnaast valt het op dat in zowel het Noorden als in het Oosten van het land de meeste kiesgerechtigden wonen. Dit heeft zowel met leeftijd van de inwoners te maken, als met de hoeveelheid inwoners met een niet-Nederlandse nationaliteit.
Bron CBS
Tijdens de Provinciale Statenverkiezingen die in 2023 plaatsvonden, kwam nieuwkomer Boer Burger Beweging (BBB) als grote winnaar uit de telling. Zij bemachtigden zestien zetels in de Eerste Kamer, terwijl dat er voor opvolger VVD tien waren. Wanneer wordt gekeken naar statistieken, is te zien dat de BBB vooral in het Noorden en Oosten de overhand heeft. Opgevolgd door GroenLinks en het SGP.
Wanneer we naar de uitslagen van diezelfde verkiezingen kijken, valt het op dat de Randstad overwegend veel VVD stemde. Maar ook hier is de BBB populair, net zoals GroenLinks.
Bron NOS
Zowel in het Noorden als Oosten, wonen over het algemeen meer 65-plussers dan in het randstedelijke gebied en zoals eerder benoemd, zijn dat ook de delen van Nederland waar tijdens de Provinciale Statenverkiezingen redelijk unaniem werd gekozen voor de BBB. Dit is minder van toepassing in gebieden waar over het algemeen minder ouderen wonen (CBS).
Er wordt de afgelopen tijd veel gesproken over belangenverschillen tussen de jongere en oudere bevolkingsgroepen. Zo staat voor studenten de rente kwestie hoog in het vaandel, een belang dat door zowel de VVD als de BBB niet in hun voordeel wordt behartigd. Maar in tegenstelling tot hetgeen veel jongeren denken, stemmen niet alle Nederlanders die tot oudere generaties behoren conservatief.
Daarnaast stemt ook niet elke jonge Nederlander links en progressief. Zowel partijen als D66 en Partij voor de Dieren, als Forum voor Democratie en SGP doen het goed bij de jongeren.
Het is simpel gezegd niet mogelijk om een conclusie te trekken over een persoon zijn politieke voorkeur op basis van leeftijd, al wordt deze aanname zo nu en dan wel gemaakt. Deze vooroordelen en misvattingen kunnen dan ook maar op een enkele manier ontkracht worden: voor eens een goed gesprek met iemand uit een andere generatie, er valt altijd iets nieuws te ontdekken over een ander en zijn politieke voorkeur.