In Museum JAN in Amstelveen is een bijzondere tentoonstelling te zien, waarin de schilderkunst van Otto B. de Kat (1907-1995) centraal staat. De expositie biedt een veelzijdig overzicht van zijn oeuvre, omlijst door werken van tijdgenoten zoals Jeanne Bieruma Oosting, Wim Oepts en Kees Verwey. Dit boeiende collectief deelt een ingetogen benadering van de kunst, waarin het ‘wezen van de dingen’ wordt gepoogd vast te leggen. Waar de avant-garde radicaal brak met tradities, zochten De Kat en zijn geestverwanten juist naar een vorm van innerlijke bezinning, waarin tijd en plaats haast onbelangrijk leken.
.png)
Otto B. de Kat werd gevormd aan de Haarlemse kunstnijverheidsschool en de Rijksakademie in Amsterdam, waar hij al vroeg de fundamenten legde voor zijn eigenzinnige stijl. Eind jaren twintig bracht hij tijd door in Parijs, destijds het kloppende hart van de modernistische kunstbewegingen, maar De Kat koos ervoor om enkel datgene op te nemen wat resoneerde met zijn persoonlijke visie. Zijn kleurgebruik bleef ingetogen en zijn onderwerpen alledaags: het verstilde interieur, het Hollandse polderlandschap, of de weidse heuvels van de Auvergne. Deze thematiek werd voor hem een bron van bezonken bezieling; hij was niet op zoek naar een vluchtige indruk, maar naar een langdurige verbinding met zijn onderwerp.
Het waren echter niet alleen zijn landschappen die zijn kunst een universele dimensie gaven. De Kat schilderde met een geduld en precisie die ongebruikelijk waren in een tijd waarin veel kunstenaars kozen voor een meer spontane werkwijze. Zoals kunsthistoricus Hans Jaffé opmerkte, “kon De Kat wachten”. Dit geduld bracht hem tot het punt waarop hij het wezenlijke van wat hij zag volledig op doek kon terugvinden.
Terwijl de Nederlandse avant-garde van de 20e eeuw zich onderwierp aan steeds snellere veranderingen, sloegen De Kat en zijn tijdgenoten een andere weg in. Waar revolutionaire stromingen als Cobra de gevestigde kunstorde wilden opschudden, vormde De Kat’s werk een stille, maar krachtige tegenbeweging. Zijn schilderijen zijn tijdloos in hun eenvoud en blijven generaties aanspreken door hun rust en ingetogen kracht. In de huidige tentoonstelling worden deze kwaliteiten versterkt door het werk van andere kunstenaars uit zijn tijd, zoals Jeanne Bieruma Oosting en Johan Buning, die elk op eigen wijze probeerden de stille kern van het alledaagse vast te leggen.
De tentoonstelling biedt hedendaagse bezoekers een moment van verstilling en reflectie. In een wereld die almaar hectischer en onzekerder lijkt te worden, blijkt het werk van De Kat een baken van rust en standvastigheid. Zijn landschappen en interieurs bieden een subtiele ontsnapping aan de alledaagse drukte, en herinneren ons eraan hoe waardevol de vertraging kan zijn. De universele zeggingskracht van deze kunst reikt voorbij de tijd waarin zij ontstond en biedt een serene tegenpool voor het razende tempo van het moderne leven. Museum JAN nodigt bezoekers uit om zich mee te laten voeren door de verstilling van De Kats werk en dat van zijn tijdgenoten, en zo een glimp op te vangen van de ‘ziel der dingen’ die zij wisten vast te leggen.
Met deze tentoonstelling is niet alleen een ode gebracht aan een unieke kunstenaar, maar ook aan een tijdloze zoektocht naar eenvoud en verbinding die nog altijd actueel blijkt. Voor wie behoefte heeft aan een moment van rust en contemplatie, biedt Museum JAN de kans om zich te laten raken door een wereld in verf waarin de haast verdwenen is, maar de ziel blijvend leeft.
Bekijk de website van Museum JAN voor meer informatie.
