Jullie hebben het vast allang voorbij zien komen in het nieuws: het Stedelijk Museum in Amsterdam heeft een van de grootste Marina Abramović tentoonstellingen ooit op zaal. Deze week is de laatste week om deze bijzondere tentoonstelling vol met performance- en videokunst te bekijken. Wat moet je weten over Abramović? En wat maakt deze tentoonstelling en locatie zo bijzonder?
Marina Abramović, geboren in 1946 in Belgrado, voormalig Joegoslavië, is een van de meest invloedrijke performancekunstenaars van de afgelopen vijftig jaar. Haar werk richt zich op het verkennen van lichamelijke grenzen, uithoudingsvermogen en de dynamiek tussen artiest en publiek. Een van haar bekendste werken is The Artist Is Present, uitgevoerd in het Museum of Modern Art (MoMA) in New York in 2010, waar ze langdurig stil in de ogen van bezoekers keek, wat haar internationale roem bezorgde.
Abramović heeft een diepe band met Amsterdam, waar ze in 1975 arriveerde vanuit Belgrado en dertig jaar lang bleef wonen en werken. Een van haar eerste werken in Amsterdam was Role Exchange uit 1975, waarbij ze voor twee uur van plaats wisselde met een sekswerker op de Wallen. Deze ervaring was een belangrijke stap in haar carrière en wordt in de huidige tentoonstelling uitgebreid belicht. Abramović benadrukt hoe de vrijheid in Amsterdam haar kunst mogelijk maakte, iets wat moeilijk was in haar geboorteland. Maar vergis je niet, ook in Nederland was deze performance zeer controversieel en werd er zeer negatief over bericht in de media!
Ja! Een uniek aspect van deze tentoonstelling in het Stedelijk Museum is de aanwezigheid van 'reperformances'. Performance-kunstenaars, die vaak ook door Abramović persoonlijk getraind zijn, voeren enkele van haar beroemde performances opnieuw uit, zoals Imponderabilia (1977), waarbij bezoekers zich tussen twee naakte personen moeten wurmen die in een deuropening staan. Hoewel de essentie van performancekunst vaak is dat het niet herhaalbaar is, biedt het Stedelijk deze ‘reperformances’ aan om de intensiteit en de impact van Abramović's werk te behouden.
De tentoonstelling Marina Abramović in het Stedelijk Museum is een uitgebreid retrospectief van haar hele carrière, met een focus op haar baanbrekende performances uit de jaren zeventig en tachtig. Aan de hand van een zowat chronologisch parcours door de kelder van het museum ga je als bezoeker mee op een reis door haar artistieke leven, van haar jeugd in communistisch Joegoslavië, haar komst naar Amsterdam, tot haar relatie met de Duitse kunstenaar Ulay. Hoogtepunten zijn onder andere een doolhof van hangende schermen met oude performances en een grote zaal met de opnieuw opgevoerde performances.
Een ander indrukwekkend onderdeel van de tentoonstelling is Rhythm 0 (1974), een van de meest controversiële en krachtige performances van Abramović, waarbij bezoekers verschillende objecten op haar lichaam konden gebruiken. Deze performance wordt in het Stedelijk op een indrukwekkende manier gereconstrueerd. De originele voorwerpen die tijdens haar performance uit 1974 werden gebruikt, zijn gepresenteerd op een tafel en een diashow van de gebeurtenissen zelf wordt ernaast afgespeeld. Zo kun je je als het ware inbeelden hoe de performance destijds was!
Deze retrospectieve tentoonstelling biedt een unieke kans om de evolutie van Abramović's werk te zien, van haar vroege, experimentele performances tot haar latere, meer spirituele en conceptuele werken. De locatie in het Stedelijk Museum, met zijn historische banden met de avant-garde kunst, biedt de perfecte context voor dit overzicht van Abramović's carrière. Mis deze laatste week niet om deze baanbrekende kunst in levenden lijve te ervaren!
Goed om te weten: