De Franse gebroeders Séeberger—Jules (1872-1932), Louis (1874-1946) en Henri (1876-1956)—staan bekend als pioniers in de modefotografie. Aanvankelijk legden zij zich toe op het vastleggen van Parijse stadsgezichten voor ansichtkaarten, maar vanaf 1909 richtten zij hun camera’s op de elegante dames van de Franse high society. Hun spontane foto’s van modieuze vrouwen bij evenementen zoals paardenraces en in chique resorts werden al snel populair in tijdschriften. Dit trok de aandacht van vooraanstaande ontwerpers zoals Chanel, Hermès en Madeleine Vionnet, die hun modellen naar deze locaties stuurden om gefotografeerd te worden te midden van de beau monde.
.png)
Van 15 februari tot en met 22 juni 2025 presenteert Huis Marseille in Amsterdam de tentoonstelling “Revoir Paris. Parijs door de lens van de gebroeders Séeberger (1900-1907)”. Deze expositie toont een selectie van 72 originele, grootformaat afdrukken van de Séeberger-broers, afkomstig uit de collectie van het Musée Carnavalet in Parijs. De foto’s werden gemaakt tijdens vier fotowedstrijden voor amateurs, georganiseerd door de stad Parijs in het begin van de 20e eeuw. Ze bieden een vroeg voorbeeld van straatfotografie en zijn niet eerder op deze schaal tentoongesteld. Opvallend is dat zestien van deze afdrukken pas in 2017 werden herontdekt op de zolder van het Parijse museum.
De foto’s van de Séeberger-broers tonen iconische locaties in Parijs, zoals Montmartre, maar ook minder bekende plekken zoals de rivier de Bièvre. Elke locatie wordt tot leven gebracht door de aanwezigheid van Parijse mannen en vrouwen, wat de beelden een levendige en authentieke sfeer geeft. De tentoonstelling biedt een chronologische en thematische reis door het Parijs van de belle époque, vastgelegd door de lens van de Séeberger-broers, die als geen ander de sfeer van de hoofdstad aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog wisten te vangen.
Aan het begin van de 20e eeuw werden camera’s steeds gebruiksvriendelijker, waardoor fotografie een groeiend aantal enthousiastelingen aantrok. De gemeenteraad van Parijs speelde hierop in door amateurdocumentairefotografiewedstrijden te organiseren die culmineerden in een tentoonstelling. Tussen 1904 en 1907 werden vier van dergelijke wedstrijden gehouden, waaraan de Séeberger-broers aan alle vier deelnamen. De stad bepaalde de thema’s, met de nadruk op historische locaties of sites die bedreigd werden door verandering of zelfs verdwijning, zoals de Jardin du Luxembourg, de Jardin des Plantes, de oevers van de Seine, het historische Montmartre, de grand hôtels in de Marais-wijk en de Bièvre. De ingezonden foto’s werden beoordeeld door een jury en tentoongesteld in het Petit Palais. De winnaars ontvingen een medaille en de gemeenteraad verwierf de winnende foto’s voor de collectie van het Musée Carnavalet. Deze vier tentoonstellingen boden de Séeberger-broers een kans om hun werk onder de aandacht te brengen en lanceerden hun carrière, die later werd geconcentreerd op ansichtkaarten en foto’s van prachtig geklede vrouwen op straat.
De broers onderscheidden zich van andere fotografen door afdrukken in groot formaat te maken en hun stadsgezichten te verlevendigen met menselijke figuren. Hoewel lange belichtingstijden betekenden dat de meeste van deze beelden in scène moesten worden gezet, geven de houdingen van deze menselijke figuren de indruk dat de beelden spontaan zijn vastgelegd, en de foto’s doen onmiddellijk denken aan snapshots. Deze kwaliteiten zijn nog steeds opvallend vandaag de dag, vooral als we bedenken dat vergrotingen in die tijd zeldzaam waren en dat de broers werkten met glasplaten van 13 x 18 cm en zelfs 18 x 24 cm.
De tentoonstelling wordt begeleid door een nieuw gepubliceerd boek over het werk van de Séeberger-broers, “Séeberger frères. Photographier Paris 1900 / Picturing Paris 1900”, geschreven door Anne de Mondenard (die ook de tentoonstelling in Huis Marseille heeft samengesteld), met een bijdrage van Marie Simon. Het boek is uitgegeven door Éditions Paris Musées in een Engels/Franse editie.
Voor liefhebbers van fotografie en Parijse geschiedenis biedt deze tentoonstelling een unieke kans om het werk van de Séeberger-broers te ontdekken en te waarderen. Hun foto’s bieden een fascinerend inzicht in het leven en de mode van het vroege 20e-eeuwse Parijs, en tonen de stad in al haar glorie en complexiteit.
Klik hier voor meer informatie over de tentoonstelling.
