In Nederland is een opmerkelijke trend zichtbaar: steeds meer babyboomers—geboren tussen 1946 en 1964—kiezen ervoor om na hun pensioen actief te blijven op de arbeidsmarkt. Deze beweging, vaak aangeduid als 'ontpensionering', weerspiegelt een verschuiving in hoe ouderen hun latere levensjaren vormgeven en draagt bij aan het herdefiniëren van traditionele opvattingen over pensionering.
De arbeidsparticipatie onder 65- tot 75-jarigen is de afgelopen decennia aanzienlijk toegenomen. In 2003 had slechts 5,5% van deze leeftijdsgroep een betaalde baan; in 2023 was dit gestegen tot 16,2%. Deze stijging wordt deels toegeschreven aan de verhoging van de AOW-leeftijd sinds 2013, maar ook aan een groeiend besef dat doorwerken een optie is.
Uit onderzoek blijkt dat doorwerkende AOW’ers zich nuttig en van betekenis voelen. Daarnaast biedt doorwerken financiële voordelen en helpt het bij het behouden van sociale contacten en mentale scherpte. Flexibiliteit speelt hierbij een cruciale rol; veel ouderen geven de voorkeur aan deeltijdwerk of flexibele werktijden om een balans te vinden tussen werk en vrije tijd.
De vergrijzing van de bevolking leidt tot een krimpende beroepsbevolking en toenemende personeelstekorten in diverse sectoren. Het inzetten van gepensioneerden kan een deel van deze tekorten opvangen. Werkgevers zien de waarde van ervaren krachten en nemen maatregelen om deze groep aan te trekken of te behouden, bijvoorbeeld door het aanbieden van flexibele werktijden en aangepaste arbeidsvoorwaarden.
De overheid stimuleert langer doorwerken door middel van beleidsmaatregelen zoals de verhoging van de pensioenleeftijd en het aantrekkelijker maken voor werkgevers om ouderen in dienst te nemen. Daarnaast verandert de maatschappelijke perceptie van ouderdom; de huidige generatie ouderen is actiever en gezonder dan voorgaande generaties, wat bijdraagt aan hun bereidheid en vermogen om langer te blijven werken.
Ondanks de voordelen zijn er ook uitdagingen. Niet alle ouderen zijn fysiek of mentaal in staat om langer door te werken, en er is een risico op ongelijke kansen tussen hoger- en lageropgeleiden. Daarnaast moeten werkgevers aandacht besteden aan het creëren van een inclusieve werkomgeving die is aangepast aan de behoeften van oudere werknemers.
De trend van 'ontpensionering' onder babyboomers in Nederland illustreert een verschuiving in de manier waarop ouderen hun latere levensjaren invullen. Door actief te blijven op de arbeidsmarkt, dragen zij niet alleen bij aan hun eigen welzijn, maar ook aan de economie en de samenleving als geheel.