De Nieuwjaarsduik, die in Nederland sinds 1960 (de eerste was in Zandvoort) een traditie is, heeft eigenlijk zijn wortels in Canada. De oorsprong van deze ijskoude duik gaat terug tot de jaren 1920, toen in Canada de "Polar Bear Plunge" werd geïntroduceerd. Op 1 januari nemen duizenden mensen deel aan deze frisse traditie, waarbij ze in het ijskoude water van de English Bay bij Vancouver springen.
Maar hoe is de duik eigenlijk naar Nederland overgewaaid?
Jan van Scheijndel, een professionele marathonzwemmer en een van de initiatiefnemers van de allereerste Nieuwjaarsduik in Scheveningen in 1965, was niet zomaar een enthousiasteling met een merkwaardig idee. Zijn indrukwekkende zwemprestaties, waaronder het overzwemmen van het IJsselmeer, het Kanaal en zelfs het Schotse meer van Loch Ness, getuigen van zijn liefde voor het water.
In de beginjaren na 1965 was het nog rustig op het Scheveningse strand op 1 januari, maar in de jaren negentig groeide de deelname snel, met een hoogtepunt in 2000 tijdens de Millennium Duik. Tijdens dit evenement namen maar liefst 10.000 mensen deel, trotserend de kou met een buitentemperatuur van ongeveer zes graden Celsius en een watertemperatuur rond de vijf graden Celsius.
Met de groei van het aantal deelnemers groeide ook de organisatie rondom de Nieuwjaarsduik. Tegenwoordig delen vrijwilligers (erwten)soep uit aan de dappere zwemmers, sponsort de levensmiddelenfabrikant Unox het evenement en zorgt de Haagse Reddingsbrigade voor de veiligheid.
Hoewel de Nieuwjaarsduik misschien oer-Hollands lijkt, vindt een vergelijkbare traditie plaats in Zwitserland, bekend als het kerstzwemmen. Honderden mensen duiken dan verkleed als kerstman of rendier in het meer van Genève. Toch is dat een veel kleinere schaal in vergelijking met de duizenden dappere mannen en vrouwen die elk jaar in Scheveningen het nieuwe jaar inluiden.
De Nieuwjaarsduik, hoewel niet van oorspronkelijk Nederlandse oorsprong, is uitgegroeid tot een geliefde Nederlandse traditie die de moedige deelnemers jaar na jaar samenbrengt voor een verkwikkende start van het nieuwe jaar.
Het deelnemen aan een nieuwjaarsduik brengt verschillende voordelen met zich mee, zowel op fysiek als mentaal gebied. Ten eerste stimuleert het ijskoude water de bloedsomloop, wat kan bijdragen aan een verbeterde doorbloeding van het lichaam. Daarnaast kan blootstelling aan kou het immuunsysteem versterken, waardoor het lichaam beter bestand is tegen ziektes.
Op mentaal vlak kan de nieuwjaarsduik stress verminderen. De schok van het koude water leidt tot de vrijlating van endorfines, wat een positief effect heeft op het verminderen van stress. Bovendien kan het kiezen voor deze koude activiteit bijdragen aan de ontwikkeling van mentale veerkracht en doorzettingsvermogen.
Als laatste symboliseert de nieuwjaarsduik voor velen een frisse start van het nieuwe jaar. Het kan dienen als een symbolische manier om oudejaars bagage los te laten en met positieve energie het nieuwe jaar te beginnen.