Dame Maggie Smith, een van de meest iconische en gerespecteerde actrices van haar generatie, is op 27 september 2024 op 89-jarige leeftijd overleden. Met een carrière die meer dan zeventig jaar besloeg, werd Smith een legende zowel op het toneel als op het witte doek. Haar bijdrage aan de film- en theaterwereld maakte haar tot een van de meest geliefde en gevierde actrices van haar tijd.
Maggie Smith werd geboren op 28 december 1934 in Ilford, Essex. Ze groeide op in Oxford, waar haar vader werkte als patholoog en haar moeder een secretaresse was. Al op jonge leeftijd voelde Smith zich aangetrokken tot de wereld van het theater. Ze maakte haar debuut op het toneel in de jaren 50, en al snel werd duidelijk dat ze een uitzonderlijk talent had. Haar scherpe dictie en vermogen om complexe personages tot leven te brengen, maakten haar een favoriet bij regisseurs en casting directors. Ze werd al snel een vaste kracht op het Londense West End en kreeg rollen in klassieke stukken van Shakespeare en moderne komedies.
Haar eerste grote doorbraak op het witte doek kwam in 1958 met de film Nowhere to Go, waarvoor ze haar eerste BAFTA-nominatie ontving. In de jaren daarna speelde ze in diverse theaterproducties en films, maar het was haar rol als Jean Brodie in The Prime of Miss Jean Brodie (1969) die haar internationale faam bezorgde. Voor deze rol ontving ze haar eerste Academy Award voor Beste Actrice, wat haar carrière naar nieuwe hoogten stuwde.
De jaren 60 en 70 waren een gouden tijd voor Maggie Smith. Ze werd geprezen om haar veelzijdigheid en het gemak waarmee ze van het ene genre naar het andere overstapte. In 1978 won ze haar tweede Oscar, ditmaal voor Beste Vrouwelijke Bijrol in de film California Suite, waarin ze een actrice speelde die zelf genomineerd was voor een Oscar. Deze prestatie toonde haar talent om zowel komische als dramatische rollen met evenveel finesse te spelen.
Hoewel Smith bekend stond om haar filmwerk, bleef het theater altijd een belangrijk onderdeel van haar leven. Ze schitterde in tal van producties van het National Theatre in Londen, en werkte samen met enkele van de grootste namen uit de Britse theaterwereld, waaronder Laurence Olivier. Haar samenwerking met Olivier was soms turbulent, maar het versterkte haar reputatie als een actrice die niet alleen een briljante uitvoerder was, maar ook wist te imponeren in de aanwezigheid van legendarische figuren.
In de jaren 80 en 90 bleef Maggie Smith haar stempel drukken op zowel film als theater. Ze schitterde in de klassieke film A Room with a View (1985), waarvoor ze opnieuw werd genomineerd voor een Academy Award. Daarnaast speelde ze memorabele rollen in populaire films zoals Hook (1991) en Sister Act (1992). Deze rollen maakten haar geliefd bij een breder publiek, en ze werd een begrip in zowel het serieuze drama als komedies.
In 1990 werd ze door koningin Elizabeth II geridderd als Dame Commander van het Britse Rijk, een van de hoogste onderscheidingen die een burger kan ontvangen in Groot-Brittannië. Deze erkenning was een weerspiegeling van haar immense bijdrage aan de Britse kunst en cultuur.
Hoewel Maggie Smith al decennia een gerespecteerde naam was in de filmwereld, bracht het begin van de 21e eeuw haar een geheel nieuwe generatie fans dankzij haar rol als Professor Minerva McGonagall in de Harry Potter-filmreeks. Van 2001 tot 2011 speelde ze de strenge maar rechtvaardige professor, een rol die haar nog meer internationale erkenning opleverde. Ondanks het commerciële succes van de films, gaf Smith later toe dat ze deze rollen niet als bijzonder bevredigend beschouwde, omdat ze meer voldoening haalde uit haar werk op het toneel.
Tegelijkertijd schitterde ze in de rol van de scherpe tongige Dowager Countess Violet Crawley in de populaire Britse serie Downton Abbey (2010-2015). Haar rol in Downton Abbey werd alom geprezen en leverde haar tal van prijzen op, waaronder een Emmy Award. Haar geestige en vaak sarcastische opmerkingen in de serie maakten haar tot een van de meest geliefde personages en bewezen opnieuw haar ongeëvenaarde talent om zowel drama als humor te combineren.
Maggie Smiths carrière was een bewijs van haar uitzonderlijke veelzijdigheid, haar doorzettingsvermogen en haar diepgewortelde liefde voor het acteren. Ze was een meester in het spelen van zowel komische als tragische rollen, en haar personages, van de charmante maar manipulatieve Jean Brodie tot de onvergetelijke Professor McGonagall, zullen voor altijd in de harten van het publiek gegrift staan.
Ondanks haar wereldwijde faam bleef Maggie Smith altijd een privé persoon, iemand die liever uit de schijnwerpers bleef als het om haar persoonlijke leven ging. Haar nalatenschap, zowel op het toneel als op het scherm, zal echter blijven schitteren. Smith laat een indrukwekkend oeuvre achter dat toekomstige generaties zal blijven inspireren