Wilma Luigjes heeft een positieve levenshouding. Ze is al bijna haar hele leven beeldend kunstenaar, heeft jarenlang lesgegeven en is al geruime tijd actief lid en zelfs drijvende kracht binnen de Amersfoortse kunstgemeenschap. Wilma vertelt ons uitgebreid over haar kunst, inspiratiebronnen, levenslessen en toekomstplannen. Ze verwelkomde ons in haar huis in Amersfoort en leidde ons door de prachtige binnenstad naar haar atelier.
.png)
Wilma voor haar atelier in de Amersfoortse binnenstad.
“Ik ben opgegroeid op een boerderij in Culemborg als oudste van zes kinderen. Mijn vader was boer, maar eigenlijk was hij een levenskunstenaar. Hij maakte vaak muziek en was in zijn vrije tijd altijd aan het schilderen en tekenen. Hij kon ook goed mond- en trekharmonica spelen en leerde dat zichzelf allemaal. Ik vind dat zo knap! Ik tekende en schilderde altijd mee met hem, dus thuis is het allemaal begonnen. Mijn moeder was de stimulator van het gezin. Zij stuurde ons bijvoorbeeld naar muziek, sporten en culturele clubjes.
Toen ik zestien was, ging mijn nichtje naar de kunstacademie en vroeg ze of ik haar baan bij de tekenkamer wilde overnemen. Dat vond ik wel leuk! Daar moest ik voor de Cultuurtechnische dienst kaarten inkleuren en bijvoorbeeld de diepte en hoogte voor ruilverhaveling. Mijn tekenleraar vond altijd al dat ik talent had en toen heb ik mezelf opgegeven voor de kunstacademie. Mijn moeder was verbaasd: ik was tenslotte opgeleid als kinder- en jeugdverzorger. Toen werkte ik overdag op de tekenkamer en in de avonduren op de kunstacademie. Soms maakte ik stiekem schetsen voor de kunstacademie tijdens mijn werk!
Op de academie heb ik ook mijn man ontmoet, Alex. Hij is glazenier. Vijf jaar nadat we de academie hadden afgerond, zijn we getrouwd en kochten we een huis aan de Kortegracht in Amersfoort. Het huis stond tegenover het glasatelier van mijn schoonvader, waar mijn man destijds al werkte en dat hij later zou overnemen. Ons nieuwe huis was eigenlijk veel te groot, met wel twintig kamers; we raakten er zowat verdwaald. Vervolgens lieten we het moderniseren en bouwden we er twee ateliers in, voor mijn man en mij. Zo konden we gemakkelijk aan huis werken. Zo hebben we vijftig jaar aan de Kortegracht gewoond en gewerkt. Onze kinderen werkten altijd in onze ateliers aan hun huiswerk of waren aan het tekenen of schilderen. Nu zijn we verhuisd. We zijn wel in de binnenstad gebleven en hebben allebei een eigen atelier, eveneens in de binnenstad, dichtbij huis. Nu hebben we meer tijd om te reizen, dat vind ik ook heerlijk!
“Soms maakte ik stiekem schetsen voor de kunstacademie tijdens mijn werk!”
“Reizen en geïnteresseerd blijven in alles wat mij boeit! Ik lees bijvoorbeeld heel veel, maar luister ook naar de radio. Als ik dan hoor wat mensen mooi vinden om te lezen of luisteren, bewaar ik dat gelijk op Spotify. Je leert zoveel van anderen! Dat heb ik de afgelopen jaren wel meegekregen, onder andere toen ik lesgaf. Ik leerde iets aan leerlingen, maar zij ook iets aan mij. Daar groei je van!
Een goed voorbeeld hiervan is toen ik in de krant las over een powwow. Een powwow is een traditionele samenkomst met dans, zang en muziek die wijdverbreid is binnen vele gemeenschappen van de inheemse bevolking van de Verenigde Staten en de First Nations van Canada. Toen heb ik gelijk mijn nichtje gebeld, die in Canada woont, en gevraagd of zij bij haar in de buurt powwows had. Ze zei ‘ja’ en toen was ik een maand later in Canada. Daar heb ik de powwow gefotografeerd en veel mensen ontmoet. De foto’s heb ik vervolgens in Nederland geëxposeerd. Toevallig lag er in Canada een boek over Australië wat weer diende als inspiratie voor mijn volgende reis naar Australië een jaar later. Hier maakte ik een rondreis en bezocht ik mijn familie, een oude schoolvriendin en de Aboriginals. Over de meeste van mijn reizen maak ik ook kunstwerken, waarbij de foto’s dienen als geheugensteun en ik het werk in mijn atelier in Amersfoort maak.”
“Ik leerde iets aan leerlingen, maar zij ook iets aan mij. Daar groei je van!”
“Dat je altijd moet luisteren naar je hart en jezelf moet afvragen: ‘Wat wil ik?’ Met ouder worden kwam ik daar achter. Toen ik trouwde en na vijf jaar zwanger was zei mijn schoonvader bijvoorbeeld: ‘Dan stop je zeker met werken?’ Toen antwoordde ik resoluut: ‘Houd eens op, natuurlijk niet! Ik heb een opleiding gedaan, ik heb een prachtige baan. Ik ga niet stoppen, misschien iets minder werken, maar zeker niet stoppen.’ En, ik ben altijd blijven werken.
Ik heb me ook gerealiseerd dat je moet knokken voor iets dat je graag wilt. Ik wilde op een gegeven moment naast mijn eigen beeldende werk iets extra’s doen. Toen heb ik gesolliciteerd als tekendocent op de huishoudschool en stond ik ineens full time voor de klas. Nu gaat dat makkelijker als vrouw, maar in de jaren ’70 moest je harder knokken. Dan moest je alles een beetje overdrijven en aandikken om gehoord te worden. Daar was ik gelukkig heel goed in. Het was toen 1973 en vrouwen mochten toen pas net werken als getrouwde vrouw. Dat was ook een mooi tijdsbeeld. In het begin werkte ik met vrouwelijke collega’s die niet getrouwd waren, maar dat veranderde snel. Er kwamen steeds meer getrouwde vrouwelijke collega’s werken. We kregen allemaal kinderen. Toen werd het vanzelf één grote familie, een heel gezellig team! Later ging ik les geven op het MBO en heb 42 jaar beeldende vorming gegeven.”
“Een stoeltje van Klaas Gubbels uit 2001, die we hebben gekocht bij de Zonnehof in Amersfoort, wat nu het 033Rietveldpaviljoen heet. Dat is een hele leuke plek en kan nu met vrijwilligers doorgaan. Het is een stevig fundament voor kunstenaars en fotografen in de stad.”
“Ik moet ergens positieve energie van krijgen. Ik zoek graag verbinding met andere kunstenaars of mensen. Ik ben bijvoorbeeld in 1995 de KunstKijkRoute gestart. In 1990 waren het losse eilandjes van kunstenaars en was er heel weinig uitwisseling. Toen ben ik langs alle kunstenaars in Amersfoort gegaan en heb ik gevraagd of ze mee wilden doen. Dat wilden ze allemaal! De eerste zondag dat we open gingen, had ik gelijk 300 bezoekers in mijn huis en atelier. Het geeft ook motivatie, want je moet alles opruimen en werk blijven maken. De KunstKijkRoute wordt al 29 jaar georganiseerd en is momenteel vier keer per jaar te bezoeken. De laatste jaren ben ik er ook weer actief bij betrokken.
Bij de KunstKijkRoute vroeg ik ook weleens studenten uit mijn klas, die van het MBO doorgingen naar het HBO op de kunstacademie. Ik nodigde hen dan uit om te exposeren met hun examenwerk. Dat is dan een mooie kruisbestuiving: zowel de jonge bezoekers van de studenten als mijn meer oudere bezoekers stonden in mijn atelier dan opeens met elkaar te praten over kunst.
Ook is het belangrijk om je impuls te volgen. Een vriendin van mij raakte haar atelier kwijt en ze moest het leegruimen, zodat ze kon verhuizen. Ik zag dat grote atelier vol met spullen en dacht: ‘Huh moet dat zaterdag al leeg zijn? Dat red je niet, ik ga je helpen!’ Toen dacht ik: ik zet alles op Facebook. Uiteindelijk heb ik zelfs hele grote papier-maché kunstwerken in de vorm van bomen kunnen doneren aan Scholen in de Kunst, waar diezelfde vriendin zelfs jaren had gewerkt. Die bomen staan daar nu prachtig! Uiteindelijk hebben we al haar kunstwerken kunnen weggeven, dus het was goed gelukt. Zonder het impuls om te helpen en het op te pakken, was dat waarschijnlijk niet gebeurd.”
“Ik moet ergens positieve energie van krijgen. Ik zoek graag verbinding met andere kunstenaars of mensen.”
“Ik ben 74 en mijn moeder werd 92. Mijn stelling is: blijf zo lang mogelijk ontdekken, blijf leren, blijf met alles bezig wat je boeit. Ik ben nog steeds heerlijk aan het werk, aan het oppassen op de kleinkinderen en reis veel met mijn man. Ik heb geen tijd om oud te worden. Ik heb tijd te kort, haha!
“Mijn stelling is: blijf zo lang mogelijk ontdekken, blijf leren, blijf met alles bezig wat je boeit.”
Ik ben al jaren lid van kunstenaarsvereniging De Ploegh, wat al 75 jaar bestaat. Mijn schoonvader was er lid van en mijn man. Later werd ik er ook bij gevraagd. Ik ben ook altijd lid gebleven en ben nu het langste lid van De Ploegh. Ik heb in het bestuur gezeten en begeleid nog steeds veel jonge kunstenaars. Ik heb het altijd heel leuk gevonden! Je kan er exposeren, lezingen organiseren en ze doen nu ook veel mee aan beurzen. Meestal kan je niet op een beurs exposeren als je niet bij een galerie zit. Nu met De Ploegh, als kunstenaarsvereniging en galerie, kan dat dus wel. Dat wilde ik ook! Toen heb ik meegedaan met de Affordable Art Fair Amsterdam. Bevriende kunstenaars waarschuwden mij wel en zeiden: ‘Het kan zijn dat je dat je niks verkoopt’. Het kost namelijk best veel geld en je neemt dus een risico. Maar uiteindelijk zijn er zes werken van mij verkocht en was het een succes!
In de toekomst blijf ik naast De Ploegh ook druk met de eerdergenoemde KunstKijkRoute. De volgende dit jaar zijn op 15 september en 17 november. Dus kom vooral een keertje langs in Amersfoort! Ook exposeer ik nu in Voirde en exposeer in dit najaar bij De Ploegh.”
“Ik heb geen tijd om oud te worden. Ik heb tijd te kort, haha!”
Voor meer informatie over Wilma’s toekomstplannen, bezoek haar website: luigjes.com
