De internationaal gerenommeerde kunstenaar en activist Ai Weiwei keert dit najaar terug naar New York met een indrukwekkende nieuwe installatie getiteld Camouflage. Deze grootschalige openbare kunstinstallatie markeert de aftrap van het nieuwe programma Art X Freedom van de Four Freedoms Park Conservancy en zal te zien zijn van 10 september tot 1 december 2025 in het Franklin D. Roosevelt Four Freedoms State Park op Roosevelt Island.
Camouflage transformeert het 3,5 hectare grote park in een open sanctuarium bedekt met camouflage netten. Deze netten zijn niet voorzien van traditionele militaire patronen, maar tonen dierlijke motieven als eerbetoon aan de geschiedenis van Roosevelt Island als toevluchtsoord voor dieren. Centraal in de installatie staat een architectonische structuur boven het borstbeeld van FDR, bekleed met netten en voorzien van een Oekraïens gezegde over de dubbele aard van oorlog:
“Voor sommigen is oorlog oorlog, voor anderen is oorlog de dierbare moeder.”
Bezoekers worden uitgenodigd om hun eigen reflecties over vrijheid op linten te schrijven en deze aan de netten te bevestigen, waardoor het werk een collectief en participatief karakter krijgt.
Art X Freedom is een nieuw initiatief van de Four Freedoms Park Conservancy dat kunstenaars uitnodigt om site-specifieke installaties te creëren die kwesties rondom sociale rechtvaardigheid en vrijheid onderzoeken. Het programma biedt jaarlijks een budget van $250.000 en een prijs van $25.000 voor geselecteerde kunstenaars. Camouflage is de eerste opdracht binnen dit programma en valt samen met de 80e verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog en de 80e sessie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.
Volgens Ai Weiwei is de installatie een persoonlijke reflectie op de huidige politieke en culturele ontwikkelingen. “Publieke kunst is een spiegel van onze tijd,” aldus Agnes Gund, medevoorzitter van Art X Freedom. “Art X Freedom benadrukt de dringende noodzaak om vrijheid voor iedereen te beschermen, inclusief vrijheid van meningsuiting, expressie en het recht op afwijkende meningen – waarden die de basis vormen van democratie en rechtvaardigheid.”
Ai Weiwei staat bekend om zijn provocerende en maatschappijkritische kunstwerken die thema's als mensenrechten, migratie en vrijheid van meningsuiting behandelen. Zijn eerdere projecten, zoals de installatie van reddingsvesten op de gevel van het Konzerthaus in Berlijn en de serie kooien in New York ter protest tegen het immigratiebeleid van de Trump-administratie, hebben wereldwijd aandacht getrokken.
Met Camouflage zet Ai Weiwei zijn traditie voort van het creëren van kunst die niet alleen visueel indrukwekkend is, maar ook diepgaande maatschappelijke vraagstukken aan de orde stelt. De installatie nodigt bezoekers uit tot contemplatie en participatie, en benadrukt de voortdurende relevantie van de vier vrijheden die president Roosevelt ooit formuleerde: vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, vrijwaring van gebrek en vrijwaring van vrees.