De uitspraak: “There’s a crack in everything, that’s how the light gets in’ komt voor in de song Anthem, door Leonard Cohen. Kintsugi is de Japanse kunst van het repareren van gebroken keramiek met goud- of zilverkleurige lak. In de Japanse schoonheidsleer dragen de sporen van breuk en herstel bij aan de schoonheid van een voorwerp. Een ervaren mens kan ook wel wat Kintsugi in zijn of haar leven gebruiken.
Gisteren liet ik een vriendin wat formulieren zien die ik had ingevuld tijdens een periode dat ik therapie had bij de GGZ. Ik dacht dat ze al het een en ander van mijn verleden kende, desondanks zei ze: ’Wat heb jij veel meegemaakt.’
Ik viel even stil, om daarna in alle oprechtheid te antwoorden dat er inderdaad veel in mijn leven is gebeurd, maar dat het niet mijn leven IS.
Het zijn gebeurtenissen die mij linksom of rechtsom gevormd hebben.
Maar ik ben meer dan mijn levensverhaal en dat geeft me vrijheid.
Want zolang die feiten onderdeel blijven van mijn identiteit, word ik ook gegijzeld in dat stuk van mijn verleden en ontneem ik mezelf vrijheid om nieuwe inzichten te ontdekken.
Toch heb ik de ingevulde formulieren teruggelezen en voelde dezelfde pijn, ik noem het zielenpijn. Het schuurde mijn hart en ik voelde compassie met het stuk in mij dat een lange eenzame weg had afgelegd op weg naar heling van oud zeer. Erkenning voor die weg voel ik bij de stelling: ‘Intergenerationeel trauma wordt aan kinderen doorgegeven, tot iemand de pijn wil voelen’ *
Als maatschappelijk werkster heb ik van alles meegemaakt, maar ondanks die ervaring zag ik pas op mijn 64e de hele lijn van intergenerationeel trauma in mijn familie en de gevolgen daarvan: ongezonde patronen die werden voortgezet, beschadigende relaties er omheen en de schijnbaar logische keuzes die ik daarna heb gemaakt.
Dat ik maatschappelijk werkster werd lijkt een logische stap nadat mijn vader overleed op mijn 12e en ik meteen ben gaan zorgen voor mijn moeder en jongere zusje. Iets dat overigens iedereen vanzelfsprekend vond.
Tijdens het pijnlijke proces bij de GGZ voelde ik me eenzamer dan ooit. Het gevoel dat ‘het’ klopte wat ik al dacht, maar waar ik als kind niets mee kon, deed zeer.
Zeker omdat duidelijk werd hoe het patroon zich later in mijn leven herhaalde vanuit onbewuste loyaliteit aan mijn familiesysteem. Het isolement werd herhaald omdat anderen liever loyaal bleven aan het systeem, ook al was het disfunctioneel. Ze keken liever weg, vonden dat ik slachtoffergedrag vertoonde en werden liever niet geconfronteerd met de door mij ervaren machteloosheid, dat kwam te dichtbij.
Ik prijs me gelukkig omdat ik nadien meerdere mensen die toevallig op mijn pad kwamen, heb kunnen helpen bij hun ‘aha’-moment bij het herkennen van de voorspelbare onvoorspelbaarheid van relaties in hun omgeving.
Een aantal keren werd ik huilend omarmd bij zo’n feest van herkenning, want de valkuil is dat wanneer je iemands gedrag steeds maar probeert te begrijpen, je vergeet om grenzen te stellen en voor je er erg in heb ben je ingezogen in een of ander drama of vind je van jezelf dat je niet zo ingewikkeld moet doen.
Wijzer en grijzer dus en nu op mijn 75e kijk ik elke avond uit naar de volgende dag, hang de slingers op en ben super dankbaar voor al het mooie en goede in mijn leven. En ondanks of misschien juist wel dankzij mijn ervaringen ben ik nog steeds een ‘Blij Ei’ ;-)
Wat dat betreft vind ik Kintsugi een geweldige metafoor om emotionele wonden te helen.
Je herstelt en verrijkt door waardevolle levenslessen, stap je in de volgende levensfase.
Pluk de dag!
Maar misschien hoor je dit liever van Leonard Cohen?
*intergenerationele overdracht van trauma betreft traumatische ervaringen van ouders die worden doorgegeven aan de volgende generaties.
Als kind hoeft je niet zelf zo’n trauma te hebben ervaren om de gevolgen van het niet verwerkte trauma van de ouders te voelen.