Het Stedelijk Museum in Schiedam is sinds 1941 gevestigd in het voormalige Sint Jacobsgasthuis. Dit gasthuis werd in 1787 gebouwd en ontworpen door de in Rotterdam wonende Italiaanse architect Carlo Giovanni Francesco Giudici (1746-1819). In het gasthuis woonden arme ouderen. In de linkervleugel woonden de mannen en in de rechtervleugel de vrouwen.
Het museum valt allereerst op door de vier kolossale pilaren aan de buitenkant. Ook de voormalige kapel in het midden van het gebouw is uitzonderlijk door zijn grootte en is compleet met kansel en kerkorgel omgetoverd tot entree, museumcafé en museumwinkel. Opvallend zijn de hoge rode boekenkasten die rondom zijn aangebracht. Middenin is een lange tafel waarop een zelfbedieningsbuffet staat met lokale producten, zoals brood van het Vlaamsch Broodhuys en chocopasta van De Bonte Koe. Je mag zelf je boterhammetje smeren en koffie, thee of limonade met iets lekkers erbij pakken, afrekenen gaat bij de kassa. Op de eerste vrijdagmiddag van de maand wordt er op het historische Hess-orgel uit 1773 een Bachconcert gegeven van 12.30 tot 13.00 uur. Deze concerten, gegeven door stadsorganist Arjen Leistra, zijn gratis, maar je kunt natuurlijk ook zelf een bedrag schenken.
Na een uitgebreide renovatie heeft het museum moderne en lichte expositiezalen. De vaste collectie, bestaande uit 7.000 moderne kunstwerken uit de jaren 1947 tot nu, is voor het overgrote deel opgeslagen in het depot. In het trappenhuis worden regelmatig enkele van deze kunstwerken tentoongesteld. Uiteraard besteedt het museum uitgebreid aandacht aan de geschiedenis van Schiedam in het Panorama Schiedam in het souterrain. Je ziet er miniatuur gebouwen, zoals van het allereerste huis, de molens, de moderne flats en de bewoners door de eeuwen heen. Op de begane grond in de vrouwenvleugel is een tentoonstelling met werken van de Deense kunstenares Else Alfelt (1910-1974) te zien. Zij was een van de in ons land minder bekende Deense kunstenaars die samen met Appel, Constant en Corneille de Cobragroep vormde. In 1966 is zelfs haar werk opgenomen in de eerste grote Cobra expositie in Museum Boijmans van Beuningen. Aan haar schilderijen is goed te zien dat Else in de ban was van de maan, op vrijwel elk schilderij is de maan afgebeeld te zien en dat bezorgde haar de bijnaam 'schilderes van de maan'. Zij heeft in haar leven veel gereisd, zoals naar Italië, Griekenland, Frankrijk, Turkije, Japan en Egypte. Na een bezoek aan het Zweedse deel van Lapland, de Dolomieten en de Italiaanse Alpen, schilderde zij ook bergen en bergspitsen. De tentoonstelling Eeuwigheid van de maan is te bewonderen tot en met 15 september 2024.
Naast het Panorama vind je het Atelier waar kinderen onder leiding van de museumdocent samen met hun ouders of opa en oma kunnen tekenen, schilderen en knutselen. Na afloop mogen zij hun eigen werk mee naar huis nemen. Kinderen van vier tot twaalf jaar kunnen er zelfs een verjaardagsfeestje geven. Samen met maximaal acht vriendjes ga je je eigen kunstwerk maken in het Atelier. Je wordt dan verwend met limonade met iets lekkers erbij en na afloop is er een fotoshoot.
Wie na een bezoek aan het museum nog meer wil beleven in Schiedam, moet zeker een kijkje nemen bij het Nationaal Jenevermuseum “De Gekroonde Brandersketel” aan de Lange Haven (op 1 minuut loopafstand). Het museum is gevestigd in een historische moutwijn branderij en distilleerderij; hier wordt de beroemde 'Old Schiedam' jenever gestookt volgens oud-Hollandse methode en recept uit 1700.
Stedelijk Museum, Hoogstraat 112, Schiedam, stedelijkmuseumschiedam.nl
Jenevermuseum, Lange Haven 76, Schiedam, jenevermuseum.nl/old-schiedam
Voormalige kapel met museumcafé en museumwinkel
Atelier en verjaardagsfeestje op zaterdagen tussen 12.30 – 14.30 uur en woensdagen tussen 13.00 – 17.00 uur
