Scenarist Marieke van der Pol was helemaal niet van plan om een boek te schrijven. Toch ligt sinds kort haar nieuwste roman Waterland in de winkels. Ze heeft hiervoor niet haar fantasie benut, Marieke maakte gebruik van haar jeugdherinneringen. Ze woonde in een dorp nabij Amsterdam en heeft daar een heerlijke jeugd vol vrijheid beleefd. De winters waren nog koud en er werd volop geschaatst op een dichtbijgelegen sloot.
Foto: Emma Peijnenburg
Tijdens warme zomerdagen werd er gezwommen en verkoeling gezocht in het open water. Vandaar de titel Waterland. Het boek zal een herkenning zijn voor de lezers.
In de zomer van 1959 verhuist een jong gezin – vader, moeder en vier meisjes – vanuit Amsterdam naar een nabijgelegen dorp in een gebied dat als Waterland bekendstaat. Ze zullen er tien jaar blijven wonen. Marieke, tweede dochter, duikt in haar herinneringen van opgroeien in een nieuwbouwwijk in het Nederland van de wederopbouw en haalt een zo goed als verdwenen wereld naar boven. Van de veilige beschutting van de kinderjaren, naar de eerste scheuren in het gezinsgeluk, tot het zich loswrikken van de adolescent. Een gezin als vele andere en net zo uniek.
“Ik ben geïnspireerd door Lasse, mijn kleinzoon van twaalf. Ik wilde verhalen uit mijn jeugd voor hem opschrijven. Gewoon voor de lol, zodat hij later kan lezen wat zijn oma als kind heeft meegemaakt. Ik had helemaal geen ambitieuze plannen om een boek uit te geven. Ik ben uit mijn herinneringen gaan schrijven en heb geen research gedaan. Losse verhalen, maar wel chronologisch. Ik liet het regelmatig mijn zussen lezen, die gingen het dan becommentariëren. Zo spraken we met elkaar over onze jeugd en dat was al ontzettend leuk om te doen.”
“Op een gegeven moment vroeg mijn uitgever hoe het met mij ging en waar ik mee bezig was. Ik vertelde over mijn jeugdverhalen, maar zei er gelijk bij dat deze alleen voor mijn familie leuk zullen zijn. Hun nieuwsgierigheid was geprikkeld en of ik toch maar even wat verhalen wilde doormailen. Kort erna kreeg ik de reactie: ‘We zijn razend enthousiast.’ Toen kwam al snel het plan om er een boek van te maken en daarmee nam de druk wel toe. Ik heb geprobeerd om deze te negeren en op dezelfde manier verder te schrijven en het plezier vast te houden.”
“Ik denk vanwege de herkenbaarheid. Het gezinsleven hoe dat toen was. Een fantastische kindertijd met een vrijheid die nu niet meer bestaat. Het gaat weliswaar over het gezin waarin ik ben grootgebracht, maar de gebeurtenissen die ik heb meegemaakt kunnen voor elk gezin gelden. De invloed van de kerk. De koude winters. Lijfstraffen op scholen. Geen auto’s in de straat. Veel buiten spelen, tikkertje en verstoppertje. Het is een wereld die verdwenen is.”
“Als kind was dat fantastisch. Vooral zomers na het avondeten verstoppertje spelen met de buurtkinderen. Snel je toetje opeten en naar buiten. Nu ik ouder ben, besef ik hoe waardevol vrienden zijn. Sommige vrienden ken ik al meer dan 50 jaar, dan heb je een half leven samen meegemaakt. Een leven zonder vrienden bestaat voor mij niet.”
“Ik geniet heel erg van de boeken van de overleden Italiaanse schrijfster Natalia Ginzburg. Haar manier van schrijven vind ik geweldig. Wanneer ik Italiaans zou spreken en zij nog in leven zou zijn, dan zou ik haar erg graag willen ontmoeten en met haar willen praten. Wat ik haar dan zou willen vragen, weet ik niet zo snel. Ik zou alleen al zwaar geïmponeerd in haar buurt willen zitten.”
“Ik ben positief ingesteld. Ik probeer niet te zeuren en te klagen. Want dat haalt je naar beneden en trekt de energie uit jou en de mensen om je heen weg. Ik ben het helemaal eens met het liedje van Annie M.G. Schmidt: ‘Maar zeur niet, zeur niet, zeur niet!’ Ik heb momenteel veel verdriet (de echtgenoot van Marieke was kort voor het interview overleden, red.), maar probeer positief te blijven. Ik hou ontzettend van het leven en omarm het volledig.”
“Ik ben inmiddels 71 jaar en wil gewoon doorgaan met schrijven, dat is heel belangrijk voor mij. En natuurlijk gezond blijven en omringd zijn met mijn familie en vrienden. Volgend jaar beginnen de opnames voor de film Boomers. Ik verheug mij hier erg op. Het scenario hiervan heb ik geschreven. Het is een romantische comedy voor zestigplussers. Een aanrader voor de lezers van Proudies.”
Marieke van der Pol (Amsterdam, 1953) studeerde in 1979 af aan de Amsterdamse Toneelschool en was vijftien jaar werkzaam als actrice. Sinds 1992 werkt zij als scenarist voor o.a. De Tweeling, Bride Flight en Zee van tijd. Ze schreef twee romans: Bruidsvlucht en Voetlicht.
