‘Durf te zijn wie je bent’, is een vaak gehoorde uitspraak. Terwijl als je je onderscheidt, je vaak het gevoel krijgt bekritiseerd te worden ‘Wie denk je wel dat jij bent’ of ‘daar komt hij/zij weer, altijd iets anders’. Dat als je je onderscheidt, het lijkt alsof je niet bij de ‘groep’ hoort. Alsof je je afkeert van het ‘gewone’, het ‘normale’. Het voelt vaak tegenstrijdig. Aan de ene kant voel je je een deel van het geheel terwijl je aan de andere kant je ‘anders’ voelt. Hoe verbind je die twee?
Afbeelding door Erik Voncken
Het is een levenservaring, dat beiden een deel zijn van jezelf. Je bent een deel van het geheel én je bent anders. Het ‘anders-zijn’ is ook weer een gegeven dat voor iedereen geldt. Dat is een gemeenschappelijk iets. Dus als deel van het geheel is iedereen anders. En dat anders-zijn is heel goed waar te nemen als je naar het fysieke kijkt, maar ook kijkt naar de belevingswereld van iedereen. Iedereen ervaart op een unieke manier het leven.
Door deze uniciteit te leven en er vorm aan te geven hebben wij elkaar heel veel te bieden. Hier ligt ons potentieel. Via dit potentieel komen we tot inzichten. Komen we tot het bewustzijn. Het bewustzijn dat zich via iedereen een weg naar buiten probeert te creëren. Het wil zichtbaar, hoorbaar en voelbaar worden.
Als ik mezelf niet durf te onderscheiden, mezelf niet zichtbaar maak voor wie ik ben en voor wat ik vertegenwoordig, dan onthoud ik mezelf en anderen een deel van het bewustzijn. Ik blijf dan in de schaduw staan en ben onzichtbaar. Dan ontken ik mezelf. Dan voel ik me niet gezien en niet gehoord. Ik word dan zoals men dit zegt: ‘een grijze muis.’
‘Ja maar(..) ‘ hoor ik vaak na dit uitgesproken te hebben, ik heb geen zin in ruzie. Ruzie zuivert. Brengt heel wat aan het licht dat eerst onderdrukt werd. Het geeft ruimte. Het geeft lucht. Het hoeft niet meer weggeduwd te worden. Hetgeen gezien wil worden is de waarheid die blijft opspelen om gezien en gehoord te worden. Waarheden die men niet kan verdragen. Ze zijn te confronterend. Ze laten iets zien dat men niet aankon. Bijvoorbeeld ongehoord of onzuiver gedrag van iemand waar men dit niet van wilde zien.
Dit onderdrukken hiervan speelt generaties door. Het drijft mensen uit elkaar. Het verscheurt families. Het gaat zelfs zover dat er uiteindelijk op grote schaal oorlogen door gevoerd worden. Dat er mensenlevens geofferd worden om de waarheid maar geen doorgang te geven.
Het gezegde: ‘verbeter de wereld, begin bij jezelf’ is een waarheid. Leef jouw unieke zelf vanuit nederigheid. Je onderscheiden omdat je anders bent dan ieder ander is iets dat niemand kan ontkennen. Je bent uniek en bijzonder. Iedereen is uniek en bijzonder. Niemand is bijzonderder. Bijzonderder zijn is een zelfgecreëerde overtuiging die geen vaste grond heeft. Wel zijn er mensen die hun authentieke zelf leven en durven te gaan staan als mens. Zij onderscheiden zich. Ook zij hebben hun gebreken en tekortkomingen, net als ieder mens dat heeft.
Denk aan Martin Luther King. Hij ging staan. Hij liet zichzelf zien. Hij onderscheidde zich ten opzichte van velen door zijn hoofd boven het maaiveld uit te steken. Door voor zijn droom te gaan staan. Gandhi deed dit ook. Hij was niet perfect, maar stond voor zijn ingevingen. Moeder Theresa volgde haar ingevingen. Ook zij kreeg van sommigen kritiek over haar handelswijze, maar zij stond voor haar standpunt. Zij liet haar handelen niet door anderen bepalen. Zij onderscheidde zich.
Ik merk dat ikzelf het moeilijk vond om me te onderscheiden. Graag opging in het geheel. Toch liep ik uiteindelijk vast. Kwam ik op een dood spoor. Het gevoel van ‘samen één’ overheerste lang. Nu voel ik dat ik, binnen dat ‘één zijn’, mezelf kan onderscheiden van anderen. Ik ben niet als jij. Ik ben ik. Ik ben ondernemend. Vernieuwend. Onderzoekend. Wil weten hoe de mensheid bedoeld is. En nee, jij hoeft niet dit ook te willen. Jij hoeft niet hetzelfde te zijn. Blijf lekker jij. Ik leer zoveel van andersdenkenden en anders voelenden. Dankjewel daarvoor. Dankjewel dat jij jij bent en dat ik ik ben.