Het onderzoek naar de perceptie van ouder worden en de impact ervan op de levensduur en kwaliteit van leven is steeds prominenter geworden in het licht van een snel vergrijzende wereldbevolking. Studies suggereren dat een positieve kijk op ouder worden niet alleen kan leiden tot een betere gezondheid, maar ook het leven aanzienlijk kan verlengen – met tot wel 7,6 jaar. Dit staat in schril contrast met de huidige maatschappelijke beeldvorming over ouderen, die vaak negatief en vol stereotypen is. Zo blijkt dat ruim 77% van de mensen ouder dan 60 jaar zich niet herkent in de huidige representatie van ouderen.
.jpg)
.png)
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is leeftijdsdiscriminatie de meest voorkomende vorm van discriminatie wereldwijd. Deze vorm van discriminatie kan ernstige gevolgen hebben, niet alleen voor de mentale en emotionele gezondheid van ouderen, maar ook voor hun fysieke welzijn. Negatieve stereotypen over ouder worden kunnen bijvoorbeeld leiden tot stress, een verminderd zelfbeeld en zelfs tot een afname in de wil om gezond te leven of medische zorg te zoeken.
Met een wereld die geconfronteerd wordt met een dubbele vergrijzing – waarbij niet alleen het aantal ouderen toeneemt, maar deze groep ook een groter deel van de bevolking uitmaakt – is het cruciaal om onze perceptie van ouder worden te herzien. Een nieuwe benadering die ouder worden ziet als een positieve, actieve en waardevolle levensfase kan leiden tot beter afgestemde gezondheidszorg, sociaal beleid en maatschappelijke ondersteuning.
De perceptie van ouder worden heeft een diepgaande invloed op zowel de lengte als de kwaliteit van het leven. Onderzoek heeft aangetoond dat positieve overtuigingen over het ouder worden niet alleen kunnen leiden tot een betere gezondheid, maar ook de levensduur aanzienlijk kunnen verlengen. Een studie van de American Psychological Association (APA) benadrukt dat zelfpercepties van veroudering meer impact kunnen hebben op de overleving dan geslacht, sociaal-economische status, eenzaamheid en functionele gezondheid. Positieve houdingen ten aanzien van veroudering bleken zelfs een grotere impact te hebben dan het verlagen van bloeddruk of cholesterol, of het handhaven van een gezonde levensstijl zoals regelmatig bewegen, gewichtsverlies of niet roken.
Een rapport van McKinsey Health Institute, gebaseerd op een enquête onder meer dan 21.000 oudere volwassenen in 21 landen, onderstreept de complexiteit van gezondheidsbeleving en levensverwachting. Terwijl Japan bijvoorbeeld de hoogste gezonde levensverwachting voor ouderen heeft, meldt een relatief laag percentage van de Japanse respondenten een zeer goede of goede gezondheidsbeleving. Dit suggereert dat gezondheidsbeleving en levensverwachting niet altijd met elkaar overeenkomen en dat gezondheid meer dimensies heeft dan alleen de afwezigheid van ziekte.
Dr. Becca Levy, een professor aan de Yale School of Public Health, onderzoekt hoe leeftijdsovertuigingen de gezondheid beïnvloeden. Haar werk toont aan dat van kinds af aan opgenomen leeftijdsovertuigingen, zelfs onbewust, een rol spelen in hoe individuen ouder worden ervaren en benaderen. Zij benadrukt dat zowel structurele als individuele factoren bijdragen aan leeftijdsdiscriminatie, wat vaak wordt versterkt door media en commerciële belangen in de anti-verouderingsindustrie.
Het verband tussen maatschappelijke participatie en gezondheidsbeleving is ook onderzocht. McKinsey's bevindingen tonen aan dat ouderen die deelnemen aan werk, vrijwilligerswerk, educatie of gemeenschapsactiviteiten over het algemeen een betere gezondheid rapporteren. Vrijwilligerswerk lijkt hierbij het grootste positieve effect te hebben op de gezondheidsbeleving.
In "Breaking the Age Code: How Your Age Beliefs Determine How Long and Well You Live," onderzoekt Dr. Levy verder hoe ingesleten leeftijdsovertuigingen onbewust ons gedrag en onze gezondheid kunnen sturen. Zij benadrukt het belang van het aanpakken van deze diepgewortelde stereotypen om niet alleen de gezondheid en welzijn van ouderen te verbeteren, maar ook om de samenleving als geheel ten goede te komen. Door het veranderen van onze kijk op ouder worden, van een onvermijdelijke achteruitgang naar een fase van leven vol potentieel, kunnen we bijdragen aan een meer inclusieve en ondersteunende omgeving voor iedereen, ongeacht leeftijd.
