De herkomst en verhalen van Pesach 

Gisteren is Pesach begonnen, ook wel bekend als het Joodse feest van de bevrijding of het feest van het ongezuurde brood (daarom worden er volop matzes gegeten!). Dit feest duurt tot 13 april en is een van de belangrijkste feestdagen in het Joodse kalenderjaar. Wat is precies de herkomst van dit feest? 

Pesach wordt elk jaar gevierd ter herinnering aan de uittocht van de Israëlieten uit Egypte, zoals beschreven in het Bijbelboek Exodus. Het begint op de 15e dag van de Joodse maand Nisan en duurt zeven dagen. De viering begint met de voorbereidingen voor het feest, waarbij alle resten van gezuurd voedsel uit het huis verwijderd moeten worden. Dit is omdat de Israëlieten tijdens hun uittocht uit Egypte geen tijd hadden om hun brood te laten rijzen, en daarom alleen ongezuurd brood (matzes) aten.

Op de avond van de 14e Nisan begint de Seder, een speciale maaltijd waarin de geschiedenis van de uittocht wordt herdacht en gevierd. Tijdens de Seder worden verschillende symbolische gerechten gegeten en verhalen verteld, zoals de vier vragen, het breken van het matzebrood en het drinken van vier glazen wijn.

Wat zijn de vier vragen? De vier vragen (in het Hebreeuws "Ma Nishtana") worden meestal door het jongste kind aanwezig aan de tafel gesteld. Deze vragen zijn bedoeld om de aandacht te vestigen op het feit dat deze avond anders is dan alle andere avonden en om de geschiedenis van de uittocht uit Egypte te benadrukken.

De vier vragen zijn:

• "Waarom eten wij vanavond alleen ongezuurd brood?" (symbool voor het tijd tekort dat de Israëlieten hadden om het brood te laten rijzen)
• "Waarom eten wij vanavond bittere kruiden?" (symbool voor de bitterheid van de slavernij in Egypte)
• "Waarom dopen wij vanavond onze groenten in het zoutwater?" (symbool voor de tranen van de Israëlieten) 
• "Waarom zitten wij vanavond aan de Seder in een ongewone houding?" (hier zijn een verschillende verhalen over, een daarvan is dat Israëlieten veel op hun rug moesten dragen toen ze op de vlucht waren)

Een ander belangrijk onderdeel van Pesach is het vertellen van het verhaal van de uittocht aan kinderen. Dit gebeurt tijdens de Seder, waarbij de jongste aanwezige het verhaal begint met de vraag "Waarom is deze avond anders dan alle andere avonden?". Dit is een kans voor ouders en grootouders om de geschiedenis en tradities van hun voorouders door te geven aan de volgende generatie.

Na de Seder blijft het feest van Pesach doorgaan met het eten van ongezuurd brood en het vermijden van gezuurd voedsel gedurende de resterende dagen. Het feest wordt afgesloten met de laatste dag van Pesach, ook wel bekend als Yom Tov, waarop opnieuw een feestmaaltijd wordt gegeten.

Natuurlijk ligt het aan de interpretatie en eigen tradities hoe Pesach precies ingevuld wordt. Pesach is een tijd om de geschiedenis en tradities van het Joodse volk te herinneren en te vieren, en om de band tussen generaties te versterken. Het herinnert ons eraan dat onze voorouders, die onderdrukt werden en in slavernij leefden, uiteindelijk bevrijd werden en een nieuw leven begonnen.