Je leefstijl is krachtiger dan je genen: wat een groot onderzoek zegt over gezond ouder worden

Goed nieuws uit de wetenschap: jouw dagelijkse gewoonten en leefomgeving hebben véél meer invloed op je gezondheid en hoe je ouder wordt dan je genen. Dat blijkt uit een groot onderzoek van Oxford Population Health, onlangs gepubliceerd in het toonaangevende vakblad Nature Medicine.

In samenwerking met

Je leefstijl is krachtiger dan je genen: wat een groot onderzoek zegt over gezond ouder worden
Proudies Redactie

Door 

Proudies Redactie

Gepubliceerd op

Mar 10, 2025

Onderzoekers bekeken gegevens van bijna een half miljoen mensen en vergeleken de invloed van genetische aanleg met die van 164 verschillende omgevingsfactoren – zoals roken, beweging, woonsituatie en sociale omstandigheden. De uitkomsten zijn hoopgevend én motiverend.

Genen spelen een kleinere rol dan gedacht

Misschien dacht je dat gezondheid vooral genetisch bepaald is, maar dat beeld is nu stevig bijgesteld:

  • Omgevingsfactoren verklaren 17% van het risico op vroegtijdig overlijden. Genetische aanleg? Slechts 2%.
  • Roken, fysieke activiteit, sociale status en leefomstandigheden hebben de grootste invloed op je gezondheid.
  • Roken bleek verband te houden met 21 verschillende ziektes.
  • Factoren zoals inkomen, woningbezit en werk beïnvloeden 19 ziektes.
  • Lichaamsbeweging is gerelateerd aan 17 ziektes.

Het mooie nieuws: je hebt veel zelf in de hand

Van de 25 belangrijkste risicofactoren bleken er maar liefst 23 aanpasbaar. Dat betekent: je gezondheid en levenskwaliteit liggen grotendeels in jouw handen. Zelfs invloeden uit je jeugd – zoals je gewicht op tienjarige leeftijd of of je moeder rookte tijdens de zwangerschap – hebben effect op hoe je later ouder wordt. Maar ook als je nu pas iets verandert, maak je al verschil.

Wat kun jij hiermee? Praktische vertaalslag voor jouw dagelijks leven

De wetenschap zegt het zwart op wit: kleine keuzes hebben grote impact. Hieronder vind je praktische tips om daar vandaag nog iets mee te doen.

1. Beweeg op een manier die bij jou past

Je hoeft geen sportfanaat te zijn om profijt te hebben van beweging. Regelmatig wandelen, fietsen, tuinieren of dansen heeft al een krachtig effect op je lichaam én geest.

👉 Tip: Ga ’s ochtends een blokje om of doe een paar oefeningen tijdens het koken. Alles telt mee.

2. Maak van je huis een fijne plek

Je woonomgeving speelt een grotere rol dan je misschien denkt. Licht, frisse lucht, rust, veiligheid en sfeer dragen allemaal bij aan je gezondheid.

👉 Tip: Zorg voor voldoende daglicht, voeg planten toe of creëer een plek in huis waar je graag tot rust komt.

3. Zorg voor financiële en mentale rust

Niet alleen geld, maar ook hoe zeker en verbonden je je voelt, maakt verschil. Een gevoel van stabiliteit, verbondenheid en zingeving werkt beschermend voor je gezondheid.

👉 Tip: Denk na over je financiële toekomst, praat erover met iemand of kijk of je iets kunt betekenen in je buurt of familie. Je mentale welzijn groeit van betekenisvolle contacten.

4. Stoppen met roken? Altijd een goed idee

Roken blijkt verreweg de schadelijkste gewoonte. Gelukkig geldt: stoppen heeft altijd zin, ook op latere leeftijd.

👉 Tip: Zoek ondersteuning – via je huisarts of een stopprogramma. En geef niet op als het niet in één keer lukt.

5. Kleine stappen, groot effect

Gezonder leven hoeft niet radicaal te zijn. Begin met iets kleins dat voor jou haalbaar voelt – een gezondere lunch, een extra wandeling, een wekelijkse koffiedate. Het is jouw reis, in jouw tempo.

Jouw gezondheid is maakbaar – en dat is goed nieuws

Misschien voelde het alsof je gezondheid vooral een kwestie van geluk of erfelijkheid was. Maar deze studie laat zien: jij kunt zélf veel doen om vitaal, fit en gelukkig ouder te worden. En dat is een bevrijdende gedachte.

Bij Proudies blijven we je inspireren met inzichten, verhalen en tips om jouw leven op een fijne manier vorm te geven – in gezondheid, welzijn en plezier.

☕️ Ontdek, leer en verrijk je leven.

Ontvang elke week de laatste informatie en inspiratie over gezond ouder worden, reizen, lifestyle, werk en cultuur. Geen spam. Alleen nuttige en interessante dingen, rechtstreeks in jouw inbox.
We geven om jouw data in onze privacy policy.
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.

Vergelijkbare artikelen